Europejski Fundusz Spójności

Fundusz Spójności ma za zadanie pomagać państwom członkowskim, Unii Europejskiej, których Dochód Narodowy Brutto (DNB) w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi mniej niż 90% średniej unijnej. Pomoc FS opiera się na zmniejszaniu opóźnienia w rozwoju gospodarczym oraz społecznym. Fundusz pomaga również przy stabilizacji gospodarki.

Fundusz Spójności współfinansuje głównie projekty dotyczące środowiska naturalnego, a także infrastruktury spedycji lotniczej, spedycji morskiej i usług spedycyjnych. Fundusz znacznie przyczynia się do realizacji celów europejskiej polityki transportowej, ekologicznej jak również celów polityki spójności. Efektem rozmaitych działań FS jest sukcesywne zmniejszanie się różnic ekonomicznych oraz społecznych między poszczególnymi państwami UE. Wspomaganie poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej odzwierciedla filozofię trwałego oraz zrównoważonego rozwoju, z naciskiem na zwiększanie produktywności i co najważniejsze, konkurencyjności gospodarki szczególnie poprzez rozwój infrastruktury transportowej. Działania rozwojowe nie dzieją się kosztem środowiska i jego zasobów naturalnych. Fundusz Spójności wyznaje bardzo ważną zasadę, że między projektami z zakresu ochrony środowiska a infrastruktury transportowej musi być zachowana równowaga podziału funduszy, która wynosi dokładnie po 50% dla każdego z sektorów gospodarki. Przy wyznaczaniu podziału środków z FS dla danego kraju bierze się pod uwagę liczbę ludności, Produkt Narodowy Brutto na jednego mieszkańca, powierzchnię kraju oraz wiele innych czynników społeczno-ekonomicznych tj. deficyt w obszarze infrastruktury transportowej.

Działania zawierające się w Funduszu Spójności wyznacza polityka spójności w Unii Europejskiej. Polityka spójności opiera się na następujących zasadach:

• jeden program operacyjny, inaczej jeden fundusz (program operacyjny) może odpowiadać działalności tylko jednego funduszu. Wyjątek to Program operacyjny Infrastruktura i Środowisko, który finansowany jest  z Funduszu Spójności oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
• tzw. finansowanie krzyżowe, czyli nakładanie się na siebie środków finansowych w ramach funduszy strukturalnych,
• nawiązanie do założeń Strategii Lizbońskiej tj.: promocja dużego wzrostu gospodarczego poprzez wprowadzanie nowoczesnych rozwiązań i  gospodarki opartej na wiedzy,
• partnerstwo – współpraca na poziomie wspólnotowym i krajowym,
• programowanie – polityka wyznacza 3 cele, które opracowywane są na okres 7 lat,
• subsydiarność – Unia Europejska wyznacza bardzo ogólne wytyczne dla polityki spójności,
• zasada n+2 – jeżeli w roku „n” otrzymamy środki finansowe, to mamy 2 lata na wykorzystanie przyznanych środków.

W Latach 2007-2013 z pomocy Funduszu Spójności skorzystają następujące kraje: Bułgaria, Cypr, Estonia, Grecja, Węgry, Łotwa, Litwa, Malta, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Słowacja i Słowenia. Hiszpania objęta jest obecnie pomocą przejściową, gdyż jej dochód narodowy brutto na jednego mieszkańca jest niższy od średniej UE15 (tzw. „starej piętnastki”).

Fot. Pixabay