Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ukierunkowany jest na rozwój potencjału społeczno-gospodarczego krajów członkowskich Unii Europejskiej oraz szczególnie słabych ekonomicznie i gospodarczo regionów UE. Ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego finansowane są przede wszystkim projekty, które stawiają sobie za cel zwiększanie zatrudnienia, rozwój przedsiębiorczości, rozbudowę infrastruktury i inwestycje w fundusze nieruchomości, wzrost innowacyjności i konkurencyjności gospodarczej, poprawę ochrony środowiska, inwestycje w domy seniora i placówki opiekuńczo-medyczne czy aktywizację współpracy między sąsiednimi regionami państw członkowskich.

Polska otrzymuje środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach następujących programów:

• Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
• Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka
• 16 Regionalnych Programów Operacyjnych dla województw
• Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej
• Program Operacyjny Pomoc Techniczna
• Programy Operacyjne Europejskiej Współpracy Terytorialnej

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ma w swoich działaniach przyczynia się do wzmocnienia spójności gospodarczej i społecznej przy jednoczesnym zmniejszaniu dysproporcji regionalnych. EFRR swoją pomoc koncentruje na wybranych priorytetach tematycznych. Pomoc ta w szczególności dotyczy finansowania przedsięwzięć związanych z:

• inwestycjami przyczyniającymi się do tworzenia stałych miejsc pracy,
• inwestycjami w infrastrukturę takimi jak: drogi, ekrany akustyczne, mosty, gabiony, obiekty inżynieryjne, nasypy i linie kolejowe
• działaniami wspierającymi rozwój regionalny i lokalny,
• pomocą techniczną.

Parytety odzwierciedlają charakter trzech istotnych celów:

1) Konwergencja,
2) Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie,
3) Europejska współpraca terytorialna.

W ramach pierwszego celu działania koncentrują się na wspieraniu zrównoważonego oraz zintegrowanego rozwoju gospodarczego. Programy operacyjne prowadzone w państwach Unii Europejskiej mają na celu zmodernizowanie i zróżnicowanie regionalnych struktur gospodarczych. Modernizacja powinna objąć następujące dziedziny:

• badania i rozwój technologiczny (BRT), innowacyjność i przedsiębiorczość,
• społeczeństwo informacyjne,
• inwestowanie w kulturę,
• inwestycje w transport intermodalny, w tym w szczególności w spedycję międzynarodową i morską,
• inwestycje energetyczne,
• inwestycje w edukację,
• środowisko,
• zapobieganie zagrożeniom,
• turystyka,
• inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia i infrastrukturę społeczną,
• bezpośrednie wspieranie inwestycji w małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP).

W ramach drugiego celu UE wyznacza trzy priorytety:

• innowacje i gospodarka opartą na wiedzy, stymulowanie przedsiębiorczości oraz tworzenie nowych instrumentów finansowych dla firm,
• działania w zakresie ochrony środowiska, w tym rekultywację terenów skażonych, stymulowanie efektywności energetycznej, propagowanie ekologicznego i zrównoważonego miejskiego transportu publicznego
• poszerzanie dostępu do usług transportowych i telekomunikacyjnych pożytku ogólnego o charakterze gospodarczym.

Ostatni cel swoją pomoc skupia wokół trzech następujących priorytetów:

• większego rozwoju działalności w obrębie granic o wymiarze gospodarczym i społecznym
• ustanowienia i rozwoju współpracy międzynarodowej, w szczególności bilateralnej między regionami nadmorskimi.
• wzmocnienia skutków polityki regionalnej.

Aby dany projekt został wybrany i zaakceptowany, powinien dotyczyć beneficjentów reprezentujących co najmniej dwa państwa, które prowadzą wspólne działania na płaszczyźnie dwóch z czterech następujących dziedzin: rozwój, realizacja, zespół i finansowanie. Program może być również w wyjątkowych przypadkach wdrożony w jednym państwie jeżeli jest to współpraca międzynarodowa. Natomiast jeżeli mamy do czynienia z siecią współpracy i wymiany doświadczeń, program taki musi obejmować przynajmniej 3 regiony z dwóch państw członkowskich.

Aby móc się starać o dofinansowanie Program operacyjny musi zawierać zwłaszcza następujące informacje:

• przeprowadzoną analizę SWOT obszaru współpracy,
• przygotowane uzasadnienie przyjętych priorytetów,
• podane informacje o osiach priorytetowych i ich konkretnych celach,
• klasyfikację obszarów interwencji według kategorii,
• opracowany plan finansowy,
• stworzone przepisy wykonawcze,
• orientacyjny wykaz dużych projektów.

Finansowanie zostaje przyznane na specjalnych warunkach związanych z lokalizacją operacji. Dofinansowanie w zależności od rodzaju współpracy pomiędzy państwami członkowskimi może wynieść 20% w przypadku współpracy transgranicznej w strefach bezpośrednio przylegających do stref granicznych Unii. Także 20% gdy do zostaje nawiązana współpraca międzynarodowa na potrzeby czynności obejmujących partnerstwo zewnętrzne z daną strefą. Natomiast 10%  dofinansowania otrzymują państwa w ramach współpracy transgranicznej i międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem wydatków na wdrażanie działań na terytorium państw spoza Unii pod jednym warunkiem, że przynoszą korzyść regionom Wspólnoty.

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego przywiązuje ogromną wagę do uwarunkowań terytorialnych. W ramach EFRR podejmowane są liczne działania mające na celu rozwiązanie problemów gospodarczych, środowiskowych, a nawet społecznych miast. W przypadku obszarów, które posiadają niekorzystne warunki przyrodnicze EFRR dofinansowuje inwestycje, poprawiające dostępność, promujące działalność gospodarczą związaną z dziedzictwem kultury, promujące zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych oraz pobudzanie sektora turystyki, a w szczególności organizatorów wycieczek i wyjazdów grupowych. Dodatkowo Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego finansuje również dodatkowe koszty wynikające z położenia geograficznego tzw. regionów najbardziej oddalonych.

Fot. Pixabay